“Hjir wol ik hinne!” Na het zien van de uitleg over het lichtproject Verloren in de Martinikerk veer ik bijna overeind. We zitten op deze zaterdagochtend ontspannen bij ons brandende houtkacheltje te kijken naar het uitgaans- en cultuurprogramma Op en Ut. Het gaat deze keer over een videokunstwerk met licht en taal dat laat zien hoe de identiteit kan vervagen door geheugenproblemen, ouderdom of beginnende dementie. Sommige dingen herken ik meteen.
Enkele dagen later staan we in de Martinikerk. Op de vloer is het woord ‘verloren’ vele tientallen malen geprojecteerd. Op de muren en het plafond van het immense kerkgebouw is hetzelfde woord eveneens honderden keren te zien, alleen beweegt het hier door elkaar. Het Duitse kunstenaarsduo Hartung & Trenz toont hiermee hoe vervaging in het hoofd te werk kan gaan.
In de projectering beginnen deze woorden langzaam door elkaar heen te bewegen, van links naar rechts, van boven naar beneden. Letters vallen vervolgens weg waardoor andere woorden gevormd worden en zo ontstaat er langzaamaan een grote woordenbrij die steeds sneller door elkaar heen beweegt en een grote chaos word. Om de beleving helemaal compleet te maken wordt de presentatie omgeven door een af en toe opvliegend orgelspel.
Na een klein kwartiertje heb ik het allemaal wel zo’n beetje bekeken. Het is zeker indrukwekkend, maar ik krijg ook steeds meer moeite om de vele prikkels te verwerken. Het lichtproject maakt diepe indruk op me, ik herken mezelf er in diverse zaken zoals ik ze beleef. Steeds vaker struikel ik over woorden, kan dingen niet meer bedenken en al vele jaren laat mijn geheugen me meer en meer in de steek.
Verloren voel ik me op verjaardagsvisites waar meer dan twee of drie personen gezellig met elkaar zitten te keuvelen en ik de discussie al snel niet meer kan volgen. Verloren voel ik me in discussies waarin de interactie niet kan volgen daar mijn verwerking meestal anderhalve seconde later komt, verloren voel ik mij bij etentjes waarbij het geluid van bestek en meerdere bezoekers de gesprekken overstemt en ik trek me op deze momenten meestal stilletjes terug in mezelf.
Maar wat ben ik dankbaar en blij met al die lieve mensen om me heen, waar ik me zo thuis bij voel. De mensen die begrijpen hoe al die woorden en gesprekken voor mij soms een chaos zijn, de mensen bij wie ik mezelf mag zijn. Dankbaar en blij ben ik zolang ik mag blijven toveren met al die lettertjes en woordjes en zo alsmaar blogjes, columns en artikeltjes mag maken en mooie momentjes mag beleven. Dankbaar ben ik dat ik nog steeds licht zie in af en toe een verlorenheid. Dankbaar ben ik voor de herkenning in dit lichtproject.
