Voor dag en dauw de weg op om sneeuw te ruimen is ‘machtich moai’
Gespannen tuurt hij op de weg voor zich uit. De sneeuw spat links en rechts van de truck zo’n drie meter opzij. Durk Pool uit Surhuisterveen is één van de mannen die de wegen binnen de gemeente Achtkarspelen sneeuwvrij maken als dat nodig is. Woensdagochtend was dat onontbeerlijk want door extreem zware sneeuwval viel er gemiddeld dertig centimeter van de witte substantie op de wegen.
De meeste sneeuw viel meteen na middernacht, waarna weerbedrijf Meteo Consult in Wageningen het besluit nam om de overheidsdiensten te waarschuwen. Die alarmeren op hun beurt de chauffeurs van de zoutwagens en de bedrijven die voor hen dit soort werkzaamheden uitvoeren.
“Ik hie it wol sa’n bytsje yn’e gaten”, zegt Pool, die de avond daarvoor al vroeg naar bed ging. Zijn broodtrommeltje heeft ’ie daarom ook al gesmeerd en hij is klaar om uit te rukken. De telefoon ligt naast het bed. Tegen drie uur krijgt hij de opdracht om te gaan rijden en het duurt dan ook niet lang of de werknemer van de gemeente Achtkarspelen is met de vrachtwagen onderweg naar Buitenpost.
Bij het zoutdepot in Buitenpost treft Pool enkele andere sneeuwruimers en zodra de sneeuwborden voor de wagens gekoppeld zijn en de laders met zout gevuld, gaan ze rond vier uur de baan op. Ze zijn de eersten die de wegen berijden en met zoveel sneeuw valt het niet mee om te ontdekken waar de wegen precies langs lopen.
“Dû sjochst hast neat”, zegt Pool. “Hjir en dêr kinst wol de spoaren fan in hert of in kat yn de snie sjen, mar mear ek net.” Het is donker en glad en dat betekent extra goed opletten voor de chauffeurs. De vijf voertuigen schuiven eerst langs alle hoofdroutes en strooien er meteen een laag zout achteraan. “Dan kin it fêst ynwurkje.”
Een paar uur later zit de eerste route erop. Het sneeuwt nog steeds behoorlijk en dus volgt er meteen nog een rondgang. Inmiddels begint het verkeer op de wegen toe te nemen en dat is maar goed ook, want dan wordt het strooisel goed ingereden. Hier en daar treffen de werklieden een vastgelopen automobilist aan.
In de loop van de ochtend hebben de gladheidsbestrijders ervoor gezorgd dat de meeste mensen de weg weer op kunnen. Na de vierde rondgang komen de mannen zo rond half twee in de middag bij elkaar in Buitenpost voor een kop warme snert. “Wy hawwe it yn ‘e macht jonges”, zo concluderen de zoutstrooiers en ze wisselen ondervindingen van de dag uit.
Na de warme hap en een bakje koffie – de sneeuwval is inmiddels gestopt – worden nieuwe routes uitgedeeld van de buitengebieden. Omdat de sneeuwval deze keer zo extreem is, worden deze ook meegenomen. De meeste wegen zijn schoon en daarom stopt Durk Pool af en toe de zouttoevoer: “Wy hoege it sâlt ek net oer de balke te goaien, no.”
Hoewel het rijden in deze omstandigheid uiterste concentratie vergt, heeft Durk Pool er zelfs nadat hij een half etmaal heeft gereden nog steeds geen genoeg van. De lange werkdag noemt hij overmacht dat het plezier in het werk absoluut niet ondermijnt “Ik fyn it machtich moai”, zegt hij glimlachend.
De chauffeurs proberen zo voorzichtig mogelijk te rijden. Ze weten dat als je niet goed oplet, de wagen onherroepelijk gaat glijden en zo de berm in gaat. Uiterst geconcentreerd en behendig stuurt Durk Pool zijn combinatie overal tussen door. “Moatst oeral om tinke hin, auto’s, fytsers, mar alles moat wol skjin”, vertelt hij. “Ik bin alle kearen wer bliid as ik sûnder skea thúskom.”
