Hij is een van de weinigen die blij is dat de vakantieperiode nu definitief is afgelopen. De 74-jarige Harm Brander uit Surhuisterveen vindt vooral zondag een vervelende dag. Dan is er bijna geen vertier in het dorp. Vaak is Brander te vinden in het winkelcentrum voor zijn dagelijkse wandeling. Wel vijf keer per dag maakt hij vergezeld van zijn rollator een ronde door het dorp.
Harm Brander woont sinds oktober 1998 in zorgcentrum ’t Suyderhuys in Surhuisterveen. Hij kwam daar terecht na langdurige ziekenhuis opname. Thuis wonen lukte daarna niet meer. De Suyderhuys bewoner heeft voor zijn plaatsing in het zorgcentrum jarenlang gewoond in Houtigehage.
Brander kwamna het verlaten van de school bij een boer te werken. Daar werkte hij 14 jaar als knecht. “Doe’t de boer emigreare nei Kanada siet ik sûnder wurk”, vertelt Brander. Daarna heeft Brander nog veertien jaar gewerkt bij de melkfabriek in Drachten. De laatste jaren van zijn arbeidsleven diende hij als medewerker van fietsenfabriek Van der Sluis in Boelenslaan. Dit bedrijf ging failliet en andermaal stond Brander op straat. Hij was toen 57 jaar.
Harm Brander heeft het daar prima naar zijn zin in het Suyderhuys. “Der is neat op oan te merken”, prijst hij zijn verzorging in het verzorgingshuis. “Ek op de famkes net.” Toch wil hij niet de hele dag in het zorgcentrum vertoeven. “Der is net safolle praat hjir.” Iedere dag wandelt hij daarom met zijn rollator enkele ronden door het winkelcentrum van Surhuisterveen. Tijdens de openingsuren van de winkels maakt hij met het winkelend publiek en winkeliers een praatje. Deze uitjes naar de ‘bewoonde wereld’ zijn erg belangrijk voor Brander. Zodra hij niet meer kan lopen, hoeft het allemaal niet meer voor hem.
In de zomervakantie klaagde Harm Brander steen en been over de aanspraak in het centrum. “Kinst sneins wol in kûgel of sjitte op it Fean. Der is gjin kop te bekennen.” Ook het voetballen – waar Brander normaal gesproken op zondag naartoe zou gaan – ligt stil in de vakantieperiode. De Suyderhuys bewoner is daarom blij dat de vakantie voorbij is, zodat hij weer naar de wedstrijden van v.v. Surhuisterveen kan kijken.
Zelf is Harm Brander ook actief geweest in de voetbalwereld. Tot zijn 33ste levensjaar speelde hij mee in het derde team. “Ik koe net goed fuotbalje, mar se hienen spilers nedich en derom stie ik in it fjild.” Ook is de Houtigehaagster ruim veertien jaar actief geweest als fvb-scheidsrechter en jeugdleider. Hij herinnert zich nog als de dag van gisteren hoe hij voor de jeugd eens veel geld bijeenbracht. Daarvoor moest hij een nacht op het dak zitten van het café in zijn dorp.
De bevolking van Surhuisterveen mag blij zijn met een man als Harm Brander. Want mocht de Feanster toer ooit mankementen krijgen, dan is hij er altijd nog als alternatief. Steevast is Brander om zes uur ’s middags aanwezig om mee te ‘bammen’. Zittend op zijn rollator roept hij uit volle borst mee als de torenklok luidt. “Bim, bam, bim, bam”, roept hij enthousiast. Na het luiden van de toren zit Harm Brander zijn dagje Surhuisterveen er weer op en zoekt hij zijn kamer in het verzorgingstehuis weer op.
(Dit artikel is gepubliceerd in De Feanster van 3 oktober 2000; Harm Brander is op 27 september 2002 overleden)